دلایل سقوط شاخص بورس و پیش‌بینی آینده آن (گفت‌وگو دکتر پیمان مولوی با روزنامه ستاره صبح)
1399/07/14
ستاره صبح در گفت‌وگو با دکتر پیمان مولوی، دبیر انجمن اقتصاددانان ایران بررسی کرد
دلایل سقوط شاخص بورس و پیش‌بینی آینده آن
افزایش نقدینگی، رشد تورم، افزایش پایه پولی و کسری بودجه، عوامل رشد بازارها در ماههای اخیر بودند دولت نقدینگی سرگردان در بازارها را به سمت بازار بورس هدایت کرد انتظار ثبات و رو به بالا بودن بازارها درست نیست
اشاره: روند افت شاخص بورس اوراق بهادار تهران که از دو هفته پیش آغاز شد، ادامه یافت به گونه‌ای که طی دو روز اخیر شاخص کل حدود ۵ درصد ریزش داشت و شاخص کل به کانال یک‌میلیون و ۵۷۰ هزار واحد رسیده است. این در حالی است که در نیمه مرداد عدد شاخص به بالای دو میلیون واحد رسیده بود. در آن‌سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس نیز با ۳۰۵ واحد کاهش رقم ۱۶ هزار و ۶۶۷ واحد را ثبت کرد. در این ارتباط روز گذشته فرهاد دژپسند، وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: «دولت برنامههایی دارد که بازار سرمایه را به‌عنوان یکی از ارکان تأمین مالی اقتصاد کشور مدیریت کند و شاید در آینده‌ای نه‌چندان دور به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان تأمین مالی اقتصاد کشور برساند». در همین ارتباط ستاره صبح در گفت‌وگو با دکتر پیمان مولوی، کارشناس بورس و دبیر انجمن اقتصاددانان ایران نظر او را در خصوص دلایل سقوط شاخص بورس و پیش‌بینی آینده آن جویا شد. همچنین نظر گلناز میرسلیمانی، کارشناس بازار سرمایه را هم در ادامه می‌خوانید.
روز دوشنبه سید کاظم موسوی، نایب‌رئیس دوم کمیسیون اقتصادی مجلس از احضار حسن قالیباف اصل رئیس سازمان بورس به مجلس خبر داد. این در حالی است که محسن علیزاده عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و ناظر مجلس در شورای عالی بورس اظهار کرد که کسی رئیس سازمان بورس را به مجلس فرانخوانده است و اگر قرار است کسی درباره بورس مورد سؤال قرار بگیرد، وزیر اقتصاد است و سلسله‌مراتب روابط دولت و مجلس این‌گونه ایجاب می‌کند.
نگرانی سرمایه‌گذاران
پیمان مولوی تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با ستاره صبح گفت: «این روزها سقوط تاریخی شاخص کل بورس برای بسیاری از سرمایه‌گذارانی که به‌تازگی وارد این بازار شده‌اند، نگرانی ایجاد کرده است؛ بااین‌حال دلایلی که باعث رشد بازار بورس شده بودند، هنوز پابرجا هستند. به لحاظ بنیادی، افزایش نقدینگی، رشد تورم، افزایش پایه پولی و کسری بودجه دولت عواملی هستند که موجب خواهند شد بازارها رو به رشد باشند؛ بازار سرمایه هم جزئی از این بازارهاست و از همین قاعده تبعیت می‌کند. بنابراین پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک مجدداً شاهد روند صعودی شاخص کل بورس باشیم؛ مگر این‌که اخبار و اتفاقات جدید سیاسی و اقتصادی بازار را تحت تأثیر قرار دهند. تقریباً از ابتدای سال 1398 پیش‌بینی می‌شد که تمامی بازارها رشد داشته باشند، اما بازار سرمایه که در سال گذشته بازدهی زیادی ارائه کرده بود، شاهد آن بودیم که علاقه مردم به ورود و سرمایه‌گذاری در بورس بیشتر شد. از طرفی تأکید و تمایل بیشتر دولت به هدایت نقدینگی سرگردان در بازارها به سمت بازار بورس باعث شد نقدینگی بیشتری به سمت بورس حرکت کند. البته در مقایسه با سایر کشورها به‌خصوص کشورهای درحال‌توسعه، درصد کمی از دارایی مردم ایران به بازارهای مالی واردشده است. مردم ایران نیز به‌مرور در حال طی کردن این مسیر هستند و باتجربه بیشتر به این‌سو حرکت خواهند کرد. از طرفی می‌توان گفت بازارها مملو از تغییر هستند و هرروز شاهد افت‌وخیز قیمت‌ها هستیم. عوامل محرک مختلفی ازجمله موضوعات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، کرونا و... می‌توانند بر روی قیمت‌ها تأثیر بگذارند. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که بازارها همواره در شرایط ثبات و رو به بالا باشند. این جزئی از ذات بازارهاست و عوامل بنیادین هستند که تعیین‌کننده سمت‌وسوی حرکت قیمت‌ها هستند.»
بی‌اعتمادی و جو هیجانی
گلناز میرسلیمانی، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با تجارت‌نیوز گفت: «اگر همین ریزش‌ها از اول بدون دخالت اتفاق می‌افتاد و سعی نمی‌کردند شاخص کل را با حمایت بی‌فایده از نمادهای شاخص‌ساز مثبت نگه‌دارند قطعاً بازار زودتر به روند تعادلی و بعد صعودی خود بازمی‌گشت. چیزی که در بازار مشهود است بی‌اعتمادی و جو هیجانی در بازار است که باعث صف‌های فروش طویل شده است، اخبار حمایتی دروغ و بی‌اعتماد کردن مردم باعث از سوی مسئولان به‌شدت روی روند منفی بازار تأثیر گذاشت ولی اگر از همان روز اول بازار دستوری حمایت نمی‌شد و حقوقی وارد بازار نمی‌شدند شاید بازار زودتر به روند تعادلی خود بازمی‌گشت. امروز صف‌های فروش ادامه دارد و بازار فعلاً روی روند منفی حرکت می‌کند، اما فکر می‌کنم اگر قرار است از بازار حمایت شود باید اول از سهم‌های غذایی، دارویی و یا سیمانی حمایت شود زیرا سهم‌های بنیادین و شاخص‌ساز قدرت نقدشوندگی زیادی دارند و خریدوفروش بیشتری دارند ولی این سهم‌ها بیشتر از دو ماه رشدی نداشته و توجهی به آن‌ها نشده است. تنها چیزی که می‌تواند کمک کند این است که بازار دیگر دستوری نباشد و اگر حمایتی قرار است انجام شود از طریق صندوق توسعه انجام شود. مردم فکر می‌کنند دولت کارش با بازار سرمایه تمام‌شده اما این‌گونه نیست و بازار در بلندمدت بهتر می‌شود.»