آیا زمان ارزشی دارد؟ (سرمقاله پیمان مولوی در روزنامه مستقل صبح ایران)
1401/11/05
در انگلیسی ضرب المثلی هست که میگوید خیلی کم و خیلی دیر Its too little too late یعنی وقتی کار از کار گذشت؛ برای کاری که دارید انجام میدهید هم دیر است و هم خیلی کم.
در اقتصـــــــــاد امروز ایران هم که نگاهی می اندازید این ضرب المثل خیلی مصــــــداق دارد همین ماجرای ،گاز، بالاخره چیزی تحت عنوان الگوهای هواشناسی در جهان هست که بسیار پیشرفته اند و اصلا الگوهای پیش بینی پذیر و مدلهای پیش بینی پذیری را به سایر رشته ها ارائه داده است ولی می بینیم که غافلگیری عجیبی روی می دهد آن هم در کشوری که دومین ذخایر گازی جهان را دارد این را نباید به سادگی از کنارش گذشت.
یا مثلاً در تورم امسال تورم سالیانه ۴۶ است و تورم نقطهای بالای ۵۱.۳٪ شده است و هنوز شاهد عدم یک سیاست انقباضی هستیم و رشد نرخ بهره ناچیز هم افاقه نمی کند و خیلی دیر و کم است.
به نظر نگارنده همه این موارد ناشی از عدم درک سیستمی رویدادهاست، وقتی اقتصاد اولویت اول نباشد شما در پیدا کردن راهکارها فقط در یک چارچوب بسته حرکت خواهید کرد.
این روند بدون تغییر در نگرش برای اولویت شدن اقتصاد در همین مسیر داشت شاید بسیاری بگویند این بدبینانه است ولی اجازه دهید که با علم ریاضی و عدد و رقم به اوضاع ،بنگریم، ریاضی دقیق ترین است و نمیشود با آن شوخی کرد. نرخ رشد نقدینگی متوسط ۳۸٪ با رشد اقتصادی ۳ سال آینده تورم را از کانال ۴۰ الی ۴۵٪ به یک کانال بالاتر رهنمون خواهد کرد یعنی ۴۵ تا ۵۰٪ و این خود بسیار خطرناک است چون برای سالهایبعد باز همینطور بزرگتر خواهد شد.
این چرخه ای است که باید قطع شود اما نمی شود، دلیل؟ اقتصادی ذینفعانه مبتنی بر
نرخ بهره حقیقی منفی در اقتصادی تورمی در اقتصادی این چنین شما ذی نفعان را دارید که با پوشیدن ردای اصلاحات اقتصــــــادی اتفاقاً اصلاحات اقتصـــــــــــادی را به تأخیر می اندازند و مانع آن میشوند.
مثلاً این روزها شما از واژه جعلی یارانه پنهان زیاد می شنوید که وجود خارجی ندارد، ادعا این است که هر اصلاحاتی از اصلاحات قیمتی می گذرد اما این مغالطه ای بیش نیست آنچه باید اصلاح پذیرد یک چیز :است اولویت یافتن اقتصاد و رفاه!
در ایران همیشه دیر میشود!